Các loại thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp ngừa thai tạm thời giúp phụ nữ tránh thai trong trường hợp quan hệ tình dục không bảo vệ hoặc thất bại trong việc sử dụng biện pháp tránh thai thường xuyên. Thuốc này nên được sử dụng trong khoảng thời gian ngắn sau khi có quan hệ tình dục không an toàn, để giảm thiểu nguy cơ mang thai ngoài ý muốn. Mặc dù thuốc tránh thai khẩn cấp không nên được dùng thường xuyên, nhưng đây là một giải pháp hữu ích trong những tình huống khẩn cấp.
1. Thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
Thuốc tránh thai khẩn cấp là loại thuốc được thiết kế để ngăn ngừa việc thụ thai sau khi có quan hệ tình dục không bảo vệ hoặc khi biện pháp tránh thai thông thường (như bao cao su) gặp sự cố (rách, tuột…). Thuốc này có thể giúp ngăn chặn sự rụng trứng, làm đặc dịch nhầy ở cổ tử cung, hoặc thay đổi lớp niêm mạc tử cung, khiến trứng không thể làm tổ.
2. Các loại thuốc tránh thai khẩn cấp
Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại thuốc tránh thai khẩn cấp, nhưng phổ biến nhất là hai loại chính:
2.1. Thuốc tránh thai khẩn cấp chứa levonorgestrel
Levonorgestrel là một loại hormone tổng hợp có tác dụng ngừa thai. Thuốc này thường được sử dụng trong vòng 72 giờ (3 ngày) sau khi quan hệ tình dục không an toàn. Tuy nhiên, hiệu quả của thuốc sẽ giảm dần theo thời gian, nên càng sử dụng sớm thì khả năng ngừa thai càng cao.
Một số loại thuốc chứa levonorgestrel có thể kể đến như Postinor 1, Escapel, Next Choice… Những loại thuốc này thường có một viên duy nhất hoặc hai viên để uống cách nhau 12 giờ.
2.2. Thuốc tránh thai khẩn cấp chứa ulipristal acetate
Ulipristal acetate là một loại thuốc tránh thai khẩn cấp có hiệu quả cao hơn so với levonorgestrel và có thể sử dụng trong vòng 120 giờ (5 ngày) sau quan hệ tình dục không bảo vệ. Tuy nhiên, loại thuốc này có giá cao hơn và yêu cầu phải mua theo toa của bác sĩ. Một ví dụ điển hình là EllaOne.
Ulipristal acetate không chỉ giúp ngừng rụng trứng mà còn có khả năng làm thay đổi lớp niêm mạc tử cung, khiến trứng không thể làm tổ ngay cả khi đã được thụ tinh.
3. Cách sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Để thuốc tránh thai khẩn cấp phát huy hiệu quả tối đa, bạn cần lưu ý một số điểm sau:
Sử dụng càng sớm càng tốt: Thuốc tránh thai khẩn cấp càng hiệu quả khi uống sớm sau quan hệ tình dục không bảo vệ. Nếu sử dụng trong vòng 12 giờ đầu, hiệu quả lên đến 95%. Sau 72 giờ, hiệu quả giảm xuống chỉ còn khoảng 58%.
Không lạm dụng thuốc: Thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ nên sử dụng trong trường hợp khẩn cấp và không nên trở thành biện pháp tránh thai thường xuyên vì có thể gây rối loạn hormone và ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt.
Chú ý tác dụng phụ: Một số tác dụng phụ có thể gặp phải khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp bao gồm buồn nôn, mệt mỏi, đau đầu, thay đổi chu kỳ kinh nguyệt… Tuy nhiên, những tác dụng này thường chỉ là tạm thời và sẽ hết sau một vài ngày.
4. Những lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Mặc dù thuốc tránh thai khẩn cấp có hiệu quả trong việc ngăn ngừa thai ngoài ý muốn, nhưng cũng có một số lưu ý quan trọng khi sử dụng:
Không bảo vệ bệnh lây truyền qua đường tình dục: Thuốc tránh thai khẩn cấp không có tác dụng bảo vệ bạn khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục như HIV/AIDS hay lậu, giang mai. Vì vậy, sử dụng bao cao su là rất quan trọng.
Không nên dùng quá nhiều lần: Việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp quá thường xuyên có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của bạn, làm tăng nguy cơ rối loạn hormone và các vấn đề về chu kỳ kinh nguyệt.
Không thay thế biện pháp tránh thai thông thường: Thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ là giải pháp tạm thời. Để ngừa thai hiệu quả, bạn nên sử dụng các biện pháp tránh thai dài hạn hơn như viên uống tránh thai hàng ngày, bao cao su, hoặc dụng cụ tử cung (IUD).
Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp, nếu bạn có bất kỳ vấn đề về sức khỏe nào như bệnh tim mạch, huyết áp cao, hoặc các bệnh lý khác, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để chọn loại thuốc phù hợp.
5. Kết luận
Thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp hữu ích trong trường hợp không may gặp phải tình huống quan hệ tình dục không bảo vệ hoặc sự cố về biện pháp tránh thai thông thường. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng đây không phải là giải pháp lâu dài và không nên sử dụng thường xuyên. Việc sử dụng đúng cách và đúng thời điểm sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả và giảm thiểu các tác dụng phụ. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa.